سردرد کودکان می‌تواند برای والدین و مراقبان کودک نگران‌کننده باشد. آن‌ها اغلب سوالاتی در مورد علل، شدت و مدیریت درد از پزشکان می‌پرسند. درست است که سردرد در دوران کودکی رایج است، اما درک محرک‌های بالقوه، انواع و علائم مرتبط با آن برای تشخیص زودهنگام و درمان موثر بسیار مهم است.
برخلاف بزرگسالان، کودکان ممکن است در بیان علائم خود مشکل داشته باشند که تشخیص را به چالش می‌کشد.
علائم سردرد در کودکان چیست؟
کودکان همان سردردهایی را که بزرگسالان تجربه می‌کنند، حس می‌کنند، اما علائم آن‌ها ممکن است کمی متفاوت باشد. به‌عنوان مثال، درد میگرن در افراد میانسال اغلب حداقل چهار ساعت طول می‌کشد، اما در کودکان، این درد ممکن است طولانی نباشد.
علائم سردرد کودکان می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- آن‌ها ساکت‌تر یا بدخلق‌تر از حد معمول هستند.
- کمتر از حد معمول فعال هستند.
- نمی‌خواهند تلویزیون تماشا کنند یا با اسباب بازی بازی کنند.
- به جای بازی بیشتر استراحت می‌کنند.
- می‌خواهند در طول روز بیشتر بخوابند.
- از درد شکم، حال تهوع یا از دست دادن اشتها شکایت دارند.
- نور و سروصدا آن‌ها را آزار می‌دهد.
سردرد در کودکان به چه دلایلی بروز می‌کند؟
بیشتر سردردهای کودکان موقتی هستند. این دردها به‌ندرت ناشی از بیماری‌های جدی یا مشکلات جسمی مانند میگرن مزمن، مننژیت و آتروفی مغز کودکان است. شایع‌ترین علل فیزیکی سردرد حاد عبارتند از:
- عفونت‌های سینوسی
- اختلال مفصل گیجگاهی فکی (TMJ)
- آلرژی فصلی
- مشکلات دندانی
- دندان قروچه
- عفونت‌های گوش
- عفونت‌های ویروسی مانند آنفولانزا یا سرماخوردگی
- گلودرد استرپتوکوکی
- مونونوکلئوز عفونی
لازم به ذکر است که سردرد تنشی نیز در کودکان رایج است. این نوع سردرد به دلیل استرس، اضطراب و موقعیت بد بدنی هنگام خواب یا بازی ایجاد می‌شود.
تشخیص سردرد کودکان
تشخیص سردرد در کودکان ممکن است کمی چالش‌برانگیز‌تر از بزرگسالان باشد. برای تشخیص، پزشک از روش‌های مختلفی استفاده می‌کند.
سابقه پزشکی و معاینه فیزیکی
جمع‌آوری اطلاعات دقیق در مورد الگوی سردرد کودک، مدت زمان، دفعات و علائم مرتبط اهمیت زیادی دارد. بررسی سابقه خانوادگی و هرگونه محرک بالقوه یا عوامل تسکین دهنده نیز جز سابقه پزشکی محسوب شده و به دقت بررسی می‌شوند.
علاوه بر بررسی سابقه پزشکی، پزشک کودک را معاینه فیزیکی می‌کند تا علائم مشکلات عصبی یا سایر بیماری‌ها را پیدا کند.
تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI)
MRI از آهنرباهای قدرتمند و امواج رادیویی برای ایجاد تصاویر دقیق از مغز و بافت‌های اطراف استفاده می‌کند. این روش به‌ویژه برای شناسایی ناهنجاری‌هایی مانند تومورها، مشکلات عروقی، عفونت‌ها یا بیماری‌هایی مانند مولتیپل اسکلروزیس مفید است.
ام آر آی مغز برای گرفتن تصاویر دقیق مغز کودک بر CT ترجیح داده می‌شود. زیرا وضوح بالاتری دارد و کودک را در معرض اشعه ایکس قرار نمی‌دهد.
توموگرافی کامپیوتری (CT)
سی تی اسکن مغز، اشعه ایکس را با فناوری کامپیوتر ترکیب می‌کند تا تصاویر مقطعی از مغز تولید کند. این روش سریعتر از MRI و در شرایط اضطراری مفید است. اغلب برای تشخیص مسائل حاد مانند خونریزی، شکستگی یا تورم قابل توجه در مغز استفاده می‌شود.
آزمایش خون
پزشک معمولاً یک آزمایش خون کامل نیز برای بررسی فاکتورهای خونی مرتبط با عفونت یا تومور تجویز می‌کند. این آزمایش خون به رد سایر علل سردرد در کودکان کمک می‌کند.
جهت تشخیص دقیق انواع سردرد کودکان خود در مرکز تصویربرداری بیمارستان عدل تهران با مدیریت دکتر آیدین تقی لو، با شماره زیر تماس بگیرید:
۰۲۱-۲۲۰۶۵۸۸۰
انواع سردرد در کودکان
انواع سردرد معمولاً در کودکان به چهار دسته تقسیم می‌شود:
سردردهای تنشی
علائم آن درد خفیف تا متوسط همراه با احساس سفتی یا فشار در اطراف سر می‌باشد. این درد با علائمی مانند درد در دو طرف سر، گردن یا سفتی عضلات شانه مشخص می‌شود.
میگرن
به صورت درد ضربانی با ضربات متوسط تا شدید، اغلب در یک طرف سر است. این نوع سردرد با علائمی مانند تهوع، استفراغ، حساسیت به نور و صدا و گاهی اوقات اختلالات بینایی همراه است.
سردردهای خوشه‌ای
شامل درد شدید و کوبنده در اطراف یک چشم است که با علائمی مانند قرمزی، اشک‌ریزش چشم، گرفتگی بینی در سمت آسیب‌دیده و بی‌قراری همراه است.
سردردهای سینوسی
با درد عمیق و مداوم در استخوان گونه، پیشانی یا پل بینی مشخص می‌شود و علائمی مانند درد با حرکت سر، احتقان بینی و گاهی تب با آن همراه است.
روش‌های پیشگیری از بروز سردرد در کودکان
موارد زیر ممکن است به پیشگیری از سردرد در کودکان یا کاهش شدت آن کمک کند.
- رفتارهای سالم مانند خواب کافی، فعال‌ماندن از نظر بدنی، خوردن وعده‌های غذایی و میان‌وعده‌های سالم، نوشیدن روزانه تا هشت لیوان آب
- کاهش استرس کودک
- خودداری از محرک‌های سردرد مانند کافئین
- نور کافی
- محدود‌کردن زمان نگاه به مانیتور و موبایل
- کاهش سروصدا
- درمان آلرژی، مشکلات سینوس و سایر بیماری‌هایی که علت سردرد هستند.
راه‌های درمانی
درمان سردرد کودکان وابسته به علت آن است و شامل ترکیبی از راهبردهای تسکین فوری و مدیریت طولانی‌مدت است.
نکته بسیار مهم این است که والدین به شدت از دادن دارو و مسکن بدون تجویز پزشک به فرزندان خود پرهیز کنند. هر مسکنی ممکن است در آینده سلامت کودکان شما را به خطر بیاندازد.
به طور کلی روش هایی که پزشکان جهت درمان سردرد در کودکان تجویز می‌کنند عبارت است از:
- دارو درمانی
- درمان بیماری زمینه‌ای مانند فشار مغزی بالا و تومور
- تغییر سبک زندگی مانند استراحت، هیدراته‌ماندن و رژیم غذایی متعادل
- کمپرس سرد یا گرم روی سر یا گردن
- تکنیک‌های آرامش مانند تنفس عمیق
- ساکت و تاریک‌کردن اتاق
- شناسایی و حذف محرک
آیا سردرد در کودکان خطرناک است؟
سردرد در کودکان معمولاً خطرناک نیست و اغلب ناشی از علل شایع مانند استرس، کم‌آبی یا بیماری‌های جزئی است. با این حال، برخی علائم می‌تواند نشان‌دهنده یک بیماری جدی‌تر، مانند مننژیت یا آسیب مغزی باشد.
علائم هشداردهنده شامل سردردهای ناگهانی و شدید، سردردهای اپیزودیک و مکرر، سردرد همراه با تب، سفتی گردن، بثورات پوستی، تغییرات بینایی و علائم عصبی است.
اگر کودکتان این علائم را دارد، لازم است که سریعاً به‌دنبال ارزیابی پزشکی برای رد بیماری‌های جدی باشید.
0 Comments