بیماری پارکینسون یک اختلال عصبی مزمن است که تأثیراتی بر روی سیستم عصبی مرکزی دارد و عمدتاً بر عملکرد حرکتی افراد تأثیر میگذارد. در این متن، به بررسی علائم، درمان و روشهای تشخیص پارکینسون میپردازیم.
بیماری پارکینسون چیست؟
پارکینسون یک اختلال عصبی پیشرونده است که بر حرکت بدن تأثیر میگذارد. این بیماری به دلیل از بین رفتن سلولهای عصبی در بخشهایی از مغز که دوپامین تولید میکنند، ایجاد میشود.
در واقع در پارکینسون، سلولهای عصبی مغزی دچار آسیب میشوند. این سلولها دارای ترشح دوپامین هستند که در کنترل حرکت عضلانی نقش دارد. تخریب این سلولها باعث کاهش سطح دوپامین در مغز میشود که به عوارض بالینی پارکینسون منجر میشود.
بیماری پارکینسون معمولاً افراد بالای ۶۰ سال را مبتلا میکند، اما ممکن است در افراد جوانتر نیز رخ دهد.
علائم بیماری پارکینسون
علائم بیماری پارکینسون ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد و شدت آن نیز یکسان نیست، اما علائم متداول آن عبارتند از:
- لرزش: یکی از علائم شایع پارکینسون است که معمولاً در دستها، پاها، یا حتی صورت (بیشتر در قسمت چانه) اتفاق میافتد. این لرزش معمولاً وقتی که فرد آرام است بیشتر مشهود است.
- کندی حرکتی (برداشت حرکتی): فرد مبتلا به بیماری پارکینسون کند ممکن است مشکلاتی در شروع حرکت، ماندن در مسیر حرکت یا تغییر جهت داشته باشند. معمولاً سفتی عضلانی باعث درد و محدودیت در حرکت افراد مبتلا میشود.
- اختلال در تعادل و ناهماهنگی بدن: افراد ممکن است مشکلاتی در تعادل خود داشته باشند و به راحتی بیفتند یا مشکلاتی در حفظ بدن در حالتهای مختلف داشته باشند.
- تغییر در نحوه نوشتن: ممکن است شاهد تغییراتی در خط و نوشتار خود باشند که میتواند شامل نوشتن به صورت کوچکتر، لغزان یا نامفهوم باشد.
علاوه بر این موارد، علائم دیگر و نامحسوستر پارکینسون میتواند شامل موارد زیر باشد:
- تغییرات شناختی
- افسردگی و اضطراب
- مشکلات خواب
- مشکلات گوارشی
اگر نگران ابتلا به بیماری پارکینسون هستید، باید با پزشک خود صحبت کنید. پزشک میتواند به شما در ارزیابی علائم و راههای درمانی، کمک کند.
دلایل بروز پارکینسون
علت دقیق پارکینسون ناشناخته است، اما محققان معتقدند که ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی در بروز آن نقش دارند.
عوامل ژنتیکی
این عوامل میتواند ناشی از جهشهای ژنی باشد. با این حال، اکثر افراد مبتلا به پارکینسون، سابقه خانوادگی این بیماری را ندارند.
عوامل محیطی
قرار گرفتن در معرض سموم یکی از عوامل محیطی است. مواجه مداوم و مستمر با برخی از سموم، مانند آفتکشها و حلالها، ممکن است خطر ابتلا به پارکینسون را افزایش دهد.
آسیب مغزی ناشی از ضربه به سر و دمانس نیز ممکن است خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را افزایش دهد.
همچنین عوامل دیگر مانند افزایش سن نیز از دلایل ابتلا به پارکینسون محسوب میشوند. چرا که این بیماری نیز معمولا افراد بالای ۶۰ سال را مبتلا میکند. همچنین مردان به طور جزئی بیشتر از زنان به پارکینسون مبتلا میشوند.
موارد دیگر مانند عوامل التهابی، کمبود ویتامین D و نقص متابولیسمی میتوانند در ابتلا به پارکینسون نقش داشته باشند. اما در هر حال اعلام نظر قطعی در این زمینه نیاز به تحقیقات بیشتری دارد.
چه افرادی بیشتر در خطر ابتلا به این بیماری هستند؟
همانطور که در بالا گفتیم، در حالی که علت دقیق پارکینسون ناشناخته است، برخی از عوامل خطر ابتلا به این بیماری را افزایش میدهند. بنابراین عوامل، افراد مسن، دارای سابقه خانوادگی، افرادی که دچار آسیب مغزی شدهاند و افرادی که در بهدلیل شرایط کار یا محل زندگی در معرض سموم و مواد خطرناک مانند هربیساید، آلومینیوم و روغنهای معدنی قرار دارند؛ بیش از بقیه با خطر ابتلا به پارکینسون مواجهند.
به خاطر داشته باشید که داشتن یکی از این عوامل خطر به معنای ابتلا به بیماری پارکینسون نیست. بسیاری از افراد دارای عوامل خطر هرگز به این بیماری مبتلا نمیشوند.
همچنین فعالیتهای مخرب مانند مصرف دخانیات یا مواد مخدر میتواند خطر ابتلا به پارکینسون را افزایش دهد.
روشهای تشخیص پارکینسون
تشخیص پارکینسون بهخصوص در مراحل اولیه بیماری میتواند دشوار باشد.
هیچ آزمایش واحدی برای تشخیص پارکینسون وجود ندارد. با این حال، پزشکان مانند تشخیصص علائم تشنج و دلایل آن، از ترکیبی از سابقه پزشکی، علائم بالینی، معاینه فیزیکی و آزمایشهای مختلف برای تشخیص این بیماری استفاده میکنند.
بررسی بالینی (معاینه فیزیکی)
پزشک معمولاً با بررسی علائم حالت بیماری و انجام یک معاینه جسمانی مبتنی بر علائم، میتواند تشخیص اولیه را ارائه دهد.
بعضی از علائم بیماری پارکینسون که پزشک آنها را بررسی میکند، عبارتند از: لرزش، سفتی عضلانی، کندی حرکت و مشکل در تعادل.
سابقه پزشکی
پزشک شما در مورد سابقه پزشکی شما، از جمله سابقه خانوادگی پارکینسون، سابقه قرار گرفتن در معرض سموم و آسیبهای مغزی، سوال خواهد کرد.
آزمایشهای تصویربرداری
سی تی اسکن مغز، میتواند به پزشکان در بررسی وجود ناهنجاریهایی در مغز که ممکن است با پارکینسون مرتبط باشد، کمک کند.
گاهی نیز ممکن است پزشک از ام آر آی مغز برای تشخیص کمک بگیرد.
آزمایشهای آزمایشگاهی و تخصصی
برخی از آزمایشها در راستای حجم سنجی مغز، میتوانند به رد سایر علل احتمالی علائم شما کمک کنند.
آزمایش خون و ادرار ممکن است برای رد سایر علل احتمالی علائم شما، مانند عفونت یا اختلالات متابولیک، عوامل التهابی و سایر شاخصها انجام شود.
اسکن هستهای
اسکنهای هستهای، مانند دات اسکن یا DaTSCAN، میتوانند به بررسی فعالیت دوپامین در مغز کمک کنند.
آزمایشهای عصبشناسی
ممکن است پزشک برخی آزمایشهای عصبشناسی مانند آزمونهای تعادل و حرکت برای ارزیابی وضعیت سیستم عصبی مرکزی انجام دهد.
پاسخ به درمان
در برخی موارد، تشخیص پارکینسون بر اساس پاسخ فرد به درمانهای خاصی مانند داروهای ضد پارکینسونیسم صورت میگیرد. این شامل دادن داروی لوودوپا به بیمار و مشاهده نحوه پاسخگویی علائم او است.
تشخیص بیماری پارکینسون میتواند یک فرآیند طولانی و پیچیده باشد. بهخصوص که علائم آن ممکن است باعث شود که با آتروفی سیستم چندگانه اشتباه تشخیص داده شود. با این حال، با همکاری با پزشک خود، میتوانید تشخیص دقیق را دریافت کنید و درمان مناسب را شروع کنید.
جهت انجام انواع تصویربرداری در مرکز تصویربرداری بیمارستان عدل تهران با مدیریت دکتر آیدین تقی لو، با شماره زیر تماس بگیرید:
۰۲۱-۲۲۰۶۵۸۸۰
اثرات بیماری پارکینسون بر زندگی فرد
پارکینسون میتواند تأثیر قابل توجهی بر زندگی فرد داشته باشد. این بیماری میتواند بر حرکت، صحبت کردن، نوشتن، غذا خوردن و بلعیدن فرد تأثیر بگذارد. همچنین میتواند منجر به مشکلات خواب، مشکلات خلقی، مشکلات حافظه و مشکلات شناختی شود. موارد زیر اثرات اصلی پارکینسون بر زندگی فرد را مشخص میکنند:
مشکلات حرکتی
یکی از ویژگیهای اصلی بیماری پارکینسون نقص در کنترل حرکتی است. این مشکلات میتوانند باعث محدود شدن در فعالیتهای روزانه مانند راه رفتن، بلند کردن اشیا یا حتی رانندگی شوند.
افسردگی و اضطراب
مشکلات فیزیکی و ناتوانی در کنترل حرکتها ممکن است منجر به افسردگی، اضطراب و احساس ناراحتی شود.
مشکلات در سبک زندگی روزمره
مشکلات در خوردن و بلعیدن میتواند باعث مشکلات تغذیهای شود. همچنین، مشکلات حرکتی میتواند باعث محدودیت در انجام فعالیتهای روزمره مانند پوشیدن لباس، آشپزی و تمیز کردن منزل شود.
اثر بر روابط اجتماعی
پارکینسون ممکن است به دلیل مشکلات حرکتی و روانی، باعث تغییرات در روابط اجتماعی فرد شود. افراد مبتلا ممکن است احساس کنند که نمیتوانند بهطور معمول با دیگران ارتباط برقرار کنند، که میتواند منجر به ایزوله شدن اجتماعی شود.
تأثیر بر عملکرد ذهنی
بعضی بیماران ممکن است با مشکلات حافظه، تمرکز و عملکرد ذهنی دست و پنجه نرم کنند. این مشکلات ممکن است با توجه به عوارض جانبی بیماری یا مصرف داروهای مورد نیاز برای درمان، رخ دهد.
همچنین بیماری پارکینسون میتواند ادامه کار برای برخی از افراد را دشوار یا غیرممکن کند. ممکن است مجبور شوند زودتر از موعد بازنشسته شوند یا ساعات کاری خود را کاهش دهند.
این بیماری در موارد شدید، استقلال فرد را از بین برده و او را به مراقبت از دیگران وابسته میکند.
سوالات متداول
بیماری پارکینسون چگونه درمان میشود؟
هیچ درمانی برای پارکینسون وجود ندارد، اما درمانهایی برای کمک به کنترل علائم وجود دارد. این درمانها شامل داروها، فیزیوتراپی، کاردرمانی و جراحی است.
آیا احتمال ابتلا به پارکینسون در جوانی هم وجود دارد؟
بله، ابتلا به پارکینسون در جوانی نیز امکانپذیر است، گرچه شایع نیست. این بیماری که به عنوان پارکینسون زودهنگام یا پارکینسون جوانی شناخته میشود، معمولاً افراد زیر 50 سال را تحت تاثیر قرار میدهد.
طول عمر بیماران پارکینسون چقدر است؟
به طور متوسط، افراد مبتلا به پارکینسون می توانند امید به زندگی تقریباً مشابه افراد بدون این بیماری را داشته باشند. این بدان معناست که اکثر افراد مبتلا به پارکینسون می توانند انتظار داشته باشند که به اندازه طول عمر طبیعی خود زندگی کنند.
0 دیدگاه