اصولاً مناطقی از مغز که بسیار فعال هستند، خونرسانی بیشتری برای مصرف اکسیژن و گلوکز دارند. در مقابل، مناطقی که آسیب دیده‌اند یا خیلی فعال نیستند، خونرسانی کمتری دارند. پزشکان از این مکانیسم و تکنیک ام آر آی پرفیوژن برای ردیابی این مسئله که کدام مناطق مغز شما فعال‌تر هستند، استفاده می‌کنند.

ام آر آی پرفیوژن چیست؟

ام آر آی پرفیوژن یا تصویربرداری پرفیوژن تشدید مغناطیسی، نوعی آزمایش ام آر آی است که نحوه خونرسانی در نواحی خاصی از مغز را نشان می‌دهد.

در این روش برخلاف پت اسکن یا اِسپِکت که از رادیوردیاب استفاده می‌کنند، از یک ماده غیررادیواکتیو استفاده می‌شود. این ماده قابلیت آن را دارد که جذب سلول‌های مغز شود. طبیعتاً مناطق فعال‌تر مغز میزان بیشتری از آن را جذب می‌کنند.

تکنیک‌های MRI پرفیوژن

ام آر آی پرفیوژن در قالب 2 روش، یک روش با تزریق ماده حاجب گادولونیوم و دو تکنیک Dynamic susceptibility contrast (DSC) و Dynamic contrast enhanced (DCE) و یک روش بدون ماده حاجب با تکنیک Arterial spin labelling (ASL) انجام می‌شود.

بهتر است از قبل در این مورد با پزشک معالج یا رادیولوژیست خود مشورت کنید.

معمولاً رادیولوژیست‌ها قبل از MRI پرفیوژن، ام آر آی مغز معمولی انجام می‌دهند. این کار به آنها اجازه می‌دهد تا اطلاعات هر دو تکنیک را در یک تصویر واحد مقایسه کنند و تفسیر کامل‌تری ارائه دهند.

کاربردهای ام آر آی پرفیوژن چیست؟

اگر پزشک برای تشخیص قطعی مشکلات زیر، نیاز به کسب اطلاعاتی در مورد چگونگی جریان خون در مغز داشته باشد. ممکن است دستور انجام این آزمایش را بدهد:

• زوال عقل
• تروما مغزی و آسیب به سر
• حمله ایسکمیک گذرا
• سکته مغزی حاد
• خونریزی در زیر عنکبوتیه مغز
• واسکولیت مغزی
• صرع
• تومور مغزی
• تنگی شریان کاروتید در گردن

به‌خصوص اگر قرار باشد که جراحی مغز در خانم‌های باردار انجام شود؛ ام آر آی پرفیوژن ایمن‌تر از سی تی آنژیوگرافی عروق مغزی و سایر روش‌های نیازمند به تابش اشعه ایکس است.

در طی  تصویربرداری پرفیوژن تشدید مغناطیسی چه اتفاقاتی می‌افتد؟

ابتدا از شما درخواست می‌شود که تمام لباس‌ها و اشیا فلزی همراه با خود مانند عینک، جواهرات، دندان مصنوعی و غیره را درآورید. اگر نیاز به تزریق داخل وریدی ماده غیررادیواکتیو به‌عنوان ماده حاجب باشد، تکنسین این کار را انجام می‌دهد. ممکن است یک ساعت طول بکشد تا این ماده جذب سلول‌های مغز شود.

برای تصویربرداری، تخت به‌صورت خودکار وارد بخش تونل‌مانند دستگاه می‌شود. مهم است که در این مدت بی‌حرکت بمانید تا تصاویر واضحی بدست آیند. اصولا رادیولوژیست از یک دوربین مخصوص برای تشخیص محل تجمع ذرات ماده غیررادیواکتیو در مغز استفاده می‌کند.

معمولا کل فرآیند 30 تا 120 دقیقه طول می‌کشد.

مراقبت‌های لازم قبل و بعد از انجام MRI پرفیوژن

در صورت نیاز به تزریق ماده غیررادیواکتیو به‌عنوان ماده حاجب، ممکن است لازم باشد از چند ساعت قبل ناشتا باشید. حتماً از قبل در این زمینه سوال کنید.

MRI پرفیوژن مانند ام آر اسپکتروسکوپی مغز، خطر شناخته‌شده‌ای برای زنان باردار یا شیرده ندارد. با این وجود، اگر باردار هستید، بهتر است از قبل به پزشک معالج یا رادیولوژیست اطلاع دهید.

همچنین از قبل در مورد همه داروهایی که مصرف می‌کنید و بیماری‌های زمینه‌ای خود، با پزشک صحبت کنید. اگر سابقه آلرژی به مواد حاجب، رادیوردیاب یا ردیاب‌های غیررادیواکتیو را دارید، حتماً اطلاع دهید.

اگرچه تصویربرداری پرفیوژن تشدید مغناطیسی یک روش سرپایی است؛ اما در صورت نیاز به انجام اقدامات احتیاطی، رادیولوژیست به شما یک دستورالعمل کامل برای مراقبت‌های بعد از آن ارائه می‌دهد. به عنوان مثال، توصیه می‌کند که مقدار زیادی آب بنوشید تا ماده حاجب سریع‌تر از بدن شما از طریق ادرار و مدفوع دفع شود.

در نهایت، رادیولوژیست تصاویر MRI پرفیوژن را بررسی می‌کند و تفسیر آن‌ها را در قالب یک گزارش برای پزشک معالج شما ارسال می‌کند. پس از انجام آزمایش بلافاصله می‌توانید به منزل بازگردید یا فعالیت‌های روزانه خود را از سر بگیرید.