سردرد تنشی یا سردرد عصبی، رایج‌ترین نوع سردرد است که با درد خفیف تا متوسط منتشر می‌شود و می‌تواند اپیزودیک یا مزمن باشد. توصیف آن شبیه به یک نوار سفت در اطراف سر است. سردرد تنشی میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار می‌دهد و به‌طور قابل توجهی بر زندگی روزمره و بهره‌وری تأثیر می‌گذارد.
درک علل، علائم و استراتژی‌های مدیریت موثر برای درمان سردرد عصبی، هم برای مبتلایان و هم برای پزشکان مهم است. در این متن به مکانیسم‌های اصلی سردرد تنشی یا عصبی می‌پردازیم، محرک‌های مختلف را بررسی می‌کنیم و یک مرور کلی از گزینه‌های درمانی فعلی ارائه می‌دهیم.
سردرد تنشی یا عصبی چیست؟
سردرد تنشی یک نوع شایع از سردرد است که با یک درد ثابت خفیف تا متوسط، مانند یک نوار سفت یا فشار در اطراف پیشانی یا پشت سر و گردن احساس می‌شود. این سردرد اغلب با استرس، اضطراب، وضعیت بدنی نامناسب و خستگی در ارتباط است.
برخلاف میگرن، سردرد عصبی معمولاً با اختلالات بینایی، حالت تهوع یا ضربان شدید همراه نیست.
پزشکان سردردهای تنشی را براساس تعداد دفعات ابتلا به آن، سه نوع دسته‌بندی می‌کنند:
- سردرد اپیزودیک مکرر: درد حداقل به‌مدت سه ماه، هر ماه یک تا 14 روز وجود دارد.
- سردرد مزمن: به‌مدت سه ماه، هر ماه بیش از 15 روز وجود دارد.
- اپیزودیک نادر: نوعی از انواع سردرد است که یک روز در ماه یا کمتر اتفاق می‌افتد.
علائم سردرد تنشی چیست؟
علائم سردرد تنشی می‌تواند از یک فرد به فرد دیگر متفاوت باشد، اما معمولاً شامل موارد زیر است:
- سردرد مبهم: این شایع‌ترین علامت سردرد عصبی است. درد معمولاً ثابت و بدون ضربان است و اغلب به‌عنوان یک درد مبهم توصیف می‌شود. این درد می‌تواند کل سر را درگیر کند یا در نواحی خاصی مانند پیشانی، شقیقه‌ها یا پشت سر به‌شکل موضعی بروز کند.
- احساس سفتی یا فشار در سرتاسر پیشانی یا در طرفین و پشت سر
- حساسیت در پوست سر، گردن و عضلات شانه
- از دست دادن اشتها
- حساسیت خفیف به نور و صدا
دلایل بروز سردردهای عصبی چیست؟
سردردهای تنشی اغلب ناشی از استرس، اضطراب و وضعیت نامناسب بدن (نگاه به‌سمت پایین برای مطالعه) است که منجر به سفتی عضلات در گردن و پوست سر می‌شود.
سایر محرک‌ها عبارتند از:
- کمبود خواب
- فشار چشم
- کم‌آبی بدن
- حذف وعده‌های غذایی
- عوامل محیطی مانند نور شدید، سروصدا یا بوهای شدید
- فعالیت‌های خاصی مانند استفاده طولانی‌مدت از رایانه، رانندگی، یا انجام کارهایی که نیاز به تمرکز شدید دارند.
- اختلال فک گیجگاهی فکی
- آرتریت دژنراتیو گردن
سردردهای تنشی چه محدودیت‌هایی در زندگی افراد ایجاد می‌کند؟
اگرچه سردردهای تنشی معمولاً تهدید‌کننده زندگی نیستند، اما می‌توانند به‌طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی تأثیر بگذارند.
سردرد عصبی مزمن می‌تواند منجر به درد، استرس و اضطراب مداوم شود و به کاهش بهره‌وری و اختلال در عملکرد روزانه کمک کند. این سردرد همچنین ممکن است باعث اختلالات خواب و تغییرات خلقی شده و مسائل مربوط به سلامت روان را تشدید کند.
متاسفانه در برخی موارد، استفاده مکرر از مسکن‌ها به دلیل خوددرمانی‌های رایج، می‌تواند منجر به سردرد ناشی از مصرف بیش از حد دارو شده و مشکل را پیچیده‌تر کند.
راه‌های تشخیص سردرد عصبی
تشخیص این سردرد‌ها معمولاً به کمک یک یا چند روش از موارد زیر انجام می‌شود.
- بررسی تاریخچه پزشکی: ارزیابی علائم، فراوانی، مدت زمان و محرک‌های سردرد.
- معاینه فیزیکی: بررسی حساسیت عضلات سر، گردن و شانه‌ها
- معاینه عصبی: رد سایر علل بالقوه سردرد مانند اختلالات عصبی
- دفترچه خاطرات علائم: ثبت دقیق وقوع سردرد، فعالیت‌های مرتبط، رژیم غذایی و سطوح استرس
- آزمایشات تصویربرداری: این روش به‌ندرت مورد نیاز است، اما ممکن است شامل ام آر آی مغز یا سی تی اسکن باشد تا سایر علل رد شوند.
- ارزیابی عوامل سبک زندگی: ارزیابی سطوح استرس، الگوهای خواب و وضعیت بدنی که ممکن است به سردردهای تنشی کمک کنند.
- آزمایش خون
جهت انجام انواع تصویربرداری در مرکز تصویربرداری بیمارستان عدل تهران با مدیریت دکتر آیدین تقی لو، با شماره زیر تماس بگیرید:
۰۲۱-۲۲۰۶۵۸۸۰
جهت انجام انواع تصویربرداری در مرکز تصویربرداری بیمارستان رسالت تهران زیر نظر دکتر تقی لو، با شماره زیر تماس بگیرید:
۰۲۱-۲۶۷۰۳۳۷۲
برای پیشگیری از بروز سردردهای عصبی چه اقداماتی انجام دهیم؟
پیشگیری از سردردهای تنشی معمولا با تغییر شیوه زندگی امکان‌پذیر است. برای کاهش شدت، تکرار و علائم آن، روش‌های زیر موثر هستند:
- مدیریت استرس
- ورزش منظم
- وضعیت مناسب بدنی
- خواب کافی
- هیدراته ماندن
- رژیم غذایی سالم
- استفاده از وسایل کار ارگونومیک
- محدود‌کردن زمان استفاده از صفحه نمایش
- اجتناب از محرک‌ها
راه‌های درمانی
در صورت ابتلا به علائم سردرد تنشی باید به پزشک عمومی مراجعه کنید. ایشان بر اساس وضعیت سلامتی شما بهترین روش درمانی را در نظر می‌گیرد.
نکته مهم این است که به شدت از خوددرمانی و مصرف مسکن بدون تجویز پزشک پرهیز کنید.
دارودرمانی
علاوه‌بر تغییر شیوه زندگی داروهای زیر نیز برای درمان تجویز می‌شوند:
سردردهای عصبی اپیزودیک:
- استامینوفن
- آسپرین
- ایبوپروفن
- ناپروکسن سدیم
سردردهای تنشی مزمن:
- داروهای ضد تشنج
- داروهای ضد افسردگی
درمان‌های جایگزین
- بیوفیدبک
- مدیتیشن
- درمان شناختی رفتاری
- فیزیوتراپی
سردردهای تنشی می‌توانند واقعا آزاردهنده باشند و کیفیت زندگی را کاهش دهند. با این حال می‌توان با تغییر سبک زندگی، استفاده از دارو، پیشگیری و درمان‌های جایگزین، درد را مدیریت کرد.
0 Comments