سرطان سینه شایع‌ترین نوع سرطان در زنان است. پزشکان توصیه می‌کنند که برای تشخیص زودهنگام، از سن 40 سالگی به بعد برای غربالگری سرطان سینه اقدام شود. البته اگر شما سابقه خانوادگی یا سایر فاکتورهای خطر ابتلا به این بیماری را دارید؛ بهتر است تحت نظر پزشک متخصص زنان و زایمان، از سنین پایین‌تر اقدام کنید.

غربالگری سرطان سینه چیست؟

منظور از غربالگری سرطان سینه، بررسی وضعیت بافت پستان‌ها و جستجو علائم سرطان سینه در همه زنان است. حتی اگر هیچ علامتی وجود نداشته باشد. این مسئله نه تنها روند درمان را آسان‌تر می‌کند بلکه طول عمر بیمار را نیز افزایش می‌دهد.

در حال حاضر چندین آزمایش غربالگری مانند ماموگرافی، سونوگرافی و ام ار آی سینه برای کمک به تشخیص قطعی پزشک وجود دارد.

غربالگری سرطان پستان در چه مواردی انجام می‌شود؟

اصولاً هدف از انجام آزمایش‌های غربالگری سرطان پستان، یافتن زودهنگام آن قبل از ایجاد علائمی مانند موارد زیر است:

• ظهور و احساس توده‌ در سینه‌
• تغییرات پوستی سینه مثل تورم، قرمزی و خارش
• افزایش اندازه یا تغییر شکل سینه‌ها
• تغییر رنگ سینه
• خروج ترشحات از نوک سینه

بدین‌شکل بیمار می‌تواند با شروع سریع‌تر روند درمان، بیشترین شانس را برای بهبودی موفقیت‌آمیز داشته باشد. تجربه نیز نشان داده است که درمان سرطان‌ در مراحل اولیه آسان‌تر از درمان آن در مراحل بعدی است.

انجمن‌های معتبر پزشکی در جوامع پزشکی، دستورالعمل‌های زیر برای غربالگری سرطان سینه براساس سن و عوامل خطر توصیه می‌کنند:

• در زنان 16 تا 18 سال: خودآزمایی پستان یا معاینه منظم پستان‌ها توسط خود فرد به‌منظور یافتن هرگونه توده کوچک
• در زنان 20 تا 40 سال: خودآزمایی پستان به‌همراه معاینه بالینی پستان‌ها به‌صورت سالانه توسط پزشک متخصص زنان و زایمان
• در زنان 40 تا 50 سال: خودآزمایی پستان، معاینه بالینی پستان‌ها توسط پزشک به‌همراه غربالگری ماموگرافی سالانه
• در زنان 50 تا 80 سال: روش‌های قبلی به‌همراه ام آر آی پستان (یا سونوگرافی پستان برای کسانی‌که نمی‌توانند ام آر آی انجام دهند)

زنان هنگام تصمیم‌گیری برای شروع آزمایش‌های غربالگری به‌خصوص غربالگری ماموگرافی قبل از 50 سالگی، باید مزایا و خطرات آن‌ها را بسنجند. در ادامه به این مسئله خواهیم پرداخت.

مزایای غربالگری سرطان سینه

اگرچه غربالگری نمی‌تواند از بروز سرطان سینه جلوگیری کند، اما می‌تواند به تشخیص زودهنگام و دریافت روش‌های درمانی کم‌تهاجمی‌تر کمک کند.

در مورد اینکه کدام آزمایش‌ غربالگری سرطان سینه برای شما مناسب‌تر است و چه زمانی باید آن را انجام دهید، با پزشک خود صحبت کنید.

طبق مطالعات انجام‌شده، برای بسیاری از زنان غربالگری ماموگرافی بهترین راه برای تشخیص زودهنگام سرطان سینه در مردان و زنان است. دقیقا قبل از اینکه توده به اندازه‌ای بزرگ شود که حضور آن با معاینه بالینی احساس شود.

به‌همین‌دلیل، انجام منظم مامو یا سایر روش‌های تصویربرداری می‌تواند خطر مرگ ناشی از سرطان سینه را کاهش دهد.

خطرات غربالگری سرطان سینه

اگرچه برای انجام مامو از دوز پایین اشعه ایکس استفاده می‌شود؛ اما نمی‌توان انکار کرد که تماس مکرر با این اشعه خطرناک خطر بروز سوختگی و حتی جهش ژنتیکی و بروز سرطان را افزایش می‌دهد.

به‌همین‌دلیل، پزشکان در صورت مشکوک شدن به وضعیت بیمار، در مراحل بعدی انجام آزمایش‌های ایمن‌تری مانند سونو یا ام آر آی را توصیه می‌کنند.

یکی دیگر از مشکلاتی‌که در طی روند انجام آزمایش‌های غربالگری سرطان پستان وجود دارد، دریافت نتایج مثبت کاذب است.

منظور از مثبت کاذب این است که پزشک چیزی را در تصاویر می‌بیند که شبیه توده سرطانی است اما در واقعیت سرطان سینه نیست. این مسئله می‌تواند منجر به اشتباه شدن روند درمان و صرف هزینه اضافی توسط بیمار شود. با توجه به اینکه روش‌های درمانی رایج سرطان سینه مانند جراحی، شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی، عوارض جانبی ناخواسته ایجاد می‌کنند.

جالب است بدانید که احتمال دریافت نتایج منفی کاذب نیز از آزمایش‌های غربالگری سرطان سینه وجود دارد. این مسئله ممکن است تشخیص سرطان و درمان آن را به تاخیر بیاندازد.

آزمایش‌های غربالگری سرطان پستان کدامند؟

اگرچه خودآزمایی پستان توسط بیمار یا معاینه فیزیکی توسط پزشک جز آزمایش‌های غربالگری سرطان سینه هستند؛ اما نمی‌توان انکار کرد که ماموگرافی، ام آر آی و سونوگرافی سینه می‌توانند تغییراتی را در بافت پستان نشان دهند که در طی معاینه قابل احساس نیستند. به‌همین‌دلیل، لازم است از سن 40 سالگی به بعد برای انجام آزمایش‌های زیر با پزشک متخصص زنان و زایمان خود مشورت کنید.

غربالگری ماموگرافی

همان طور که قبلاً ذکر کردیم، ماموگرافی یک روش تصویربرداری با اشعه ایکس از بافت درونی سینه است.

زمانی‌که دستگاه اشعه ایکس تولید می‌کند، صفحه آشکارساز مقابل آن سیگنال‌های الکترونیکی را به کامپیوتر ارسال می‌کند تا تصویر تشکیل شود.

برای کاهش احتمال دریافت نتایج مثبت کاذب، امروزه به‌جای ماموگرافی معمولی انجام ماموگرافی سه ‌بعدی رایج شده است. زیرا تصویر واضح‌تری از هر لایه پستان ارائه می‌دهد و دید بیشتری را برای رادیولوژیست فراهم می‌کند.

طبق آخرین دستورالعمل ارائه‌شده، زنانی‌که 50 تا 74 سال سن دارند و در معرض ​​​​خطر ابتلا به سرطان سینه هستند؛ هر دو سال یکبار باید ماموگرافی انجام دهند.

زنان 40 تا 49 ساله باید با پزشک خود در مورد زمان شروع ماموگرافی و انجام هر چند وقت یکبار این آزمایش صحبت کنند. اغلب توصیه می‌شود که سالی یکبار انجام شود.

اصولا پزشک در تصاویر مامو به‌دنبال یافتن علائم یا الگوهای غیرطبیعی است که ممکن است مربوط به سرطان سینه باشند. این علائم معمولا قبل از اینکه توده‌ای در سینه احساس شود در مامو ظاهر می‌شوند.

مطالعات نشان داده‌اند، زنانی‌که به‌صورت منظم غربالگری مامو انجام می‌دهند. 10 تا 25 درصد کمتر از زنانی‌که ماموگرافی انجام نمی‌دهند در معرض خطر مرگ ناشی از سرطان سینه هستند.

جهت انجام انواع روش های غربالگری سرطان سینه در مرکز تصویربرداری بیمارستان عدل تهران زیر نظر دکتر آیدین تقی لو، با شماره زیر تماس بگیرید: