راه رفتن در خواب یا خوابگردی یا یکی از انواع اختلال خواب است که در آن فرد، درحالی‌که هنوز خواب است، به‌طور غیرارادی حرکت کرده و فعالیت‌های مختلفی را انجام می‌دهد. این اختلال معمولاً در مراحل عمیق خواب و در ابتدای شب اتفاق می‌افتد و می‌تواند بر کیفیت خواب شما تأثیر بگذارد و خطراتی را به همراه داشته باشد.
در این متن به بررسی علت، علائم و راه‌های درمان راه رفتن در خواب یا خوابگردی خواهیم پرداخت و این اختلال را از جهات مختلفی بررسی می‌کنیم.
راه رفتن در خواب یا خوابگردی چیست؟
راه رفتن در خواب اختلالی است که در آن فرد درحالی‌که هنوز خواب است، به فعالیت‌هایی مانند راه رفتن، صحبت‌کردن یا انجام کارهای روزمره می‌پردازد. در موارد شدید، فرد ممکن است کارهایی پیچیده‌تر مانند رانندگی یا خروج از خانه را نیز درحالی‌که در خواب است انجام دهد!
خوابگردی بیشتر در کودکان و نوجوانان شایع است و بسیاری از آن‌ها با گذر زمان بهبود می‌یابند، اما در برخی افراد ممکن است این اختلال تا بزرگسالی ادامه یابد.
این اختلال معمولاً موقتی است و در بیشتر موارد نیاز به درمان ندارد، مگر آنکه به دفعات اتفاق بیفتد و خطراتی را به‌همراه داشته باشد.
نشانه‌های خوابگردی چیست؟
نشانه‌های معمول و رایج راه رفتن در خواب ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- برخاستن از رختخواب و راه رفتن
- نشستن در رختخواب و بازکردن چشم‌ها
- داشتن نگاه خیره و بی‌روح
- عدم پاسخ‌دهی یا صحبت با دیگران
- گیجی پس از بیدارشدن به‌مدت کوتاه
- عدم به یاد آوردن راه رفتن در خواب درصبح روز بعد
- مشکلات عملکردی در طول روز به دلیل خواب مختل
- تجربه ترس شبانه و حرکات شدید بدن
- انجام رفتارهای غیرمعمول مانند ادرارکردن در مکان‌های غیرمنتظره
- شرکت در فعالیت‌های بدون آگاهی
- رفتار خشن و گیجی پس از بیدارشدن یا در زمان خوابگردی
علت راه رفتن در خواب چیست؟
علت خوابگردی ممکن است در کودکان و بزرگسالان متفاوت باشد. در ادامه این عوامل را به تفکیک برای هر دو دسته بررسی می‌کنیم.
علت راه رفتن در خواب نوجوانان و کودکان
- ژنتیک یا عوامل ارثی از یکی از والدین
- کمبود خواب
- اختلالات خواب مانند آپنه خواب
- استرس و اضطراب بیش از حد
- تب شدید
علت راه رفتن در خواب بزرگسالان
- اختلالات خواب
- مصرف الکل یا داروهایی مانند زولپیدم یا کتیازپین
- اضطراب، استرس و PTSD
- بیماری‌ها و مشکلات پزشکی مانند پارکینسون و اختلالات غده تیروئید
- کمبود خواب
خطرات خوابگردی برای بزرگسالان و کودکان چیست؟
برای بزرگسالان، یکی از مهم‌ترین خطرات این است که ممکن است در حین حرکت در خواب به خود آسیب برسانند. برخورد با اشیا تیز، سقوط از ارتفاعات یا زمین خوردن می‌تواند باعث جراحت‌های فیزیکی شود.
همچنین، برخی از افراد ممکن است در حین راه رفتن در خواب رفتارهای خشونت‌آمیز یا غیر عادی از خود نشان دهند که می‌تواند خطرات جدی برای خودشان یا دیگران ایجاد کند.
علاوه‌بر این، خوابگردی در بزرگسالان می‌تواند منجر به انواع اختلالات دیگر خواب مانند پاراسومنیا، خستگی مفرط و کاهش کیفیت زندگی شود.
برای کودکان و نوجوانان، خطرات مشابهی وجود دارد، اما به دلیل کنجکاوی و عدم آگاهی کامل از محیط، خطرات بیشتر است. یکی از خطرات جدی برای کودکان خوابگرد، احتمال خروج از خانه است که می‌تواند منجر به حوادث ناگوار شود.
همچنین ممکن است در حین حرکت به اشیا برخورد کنند یا از جایی سقوط کنند و آسیب ببینند.
علاوه‌بر این، راه رفتن در خواب می‌تواند تاثیر منفی بر رشد و سلامت عمومی او داشته باشد. به همین دلیل، ایمن‌سازی محیط خواب برای کاهش این خطرات ضروری است.
راه‌های تشخیص خوابگردی
- گزارش‌های شاهدان: توصیف علائم فرد خوابگرد توسط خانواده یا دیگران که شاهد این عارضه بوده‌اند، می‌تواند کمک‌کننده باشد.
- ویدئوهای ضبط‌شده: ویدئوهایی که از رفتارهای فرد گرفته شده، می‌تواند در تشخیص مفید باشد زیرا خوابگردی هر شب اتفاق نمی‌افتد.
- آزمایش خواب پلی‌سونوگرافی: این آزمایش دقیق‌ترین روش برای تأیید راه رفتن در خواب است و در صورت لزوم توسط پزشک متخصص انجام می‌شود.
- آزمایش‌های اضافی: الکترومایوگرافی یا الکتروانسفالوگرافی برای ردکردن سایر اختلالات خواب ممکن است توسط پزشک توصیه شود.
جهت تشخیص انواع اختلالات خواب در مراکز تصویربرداری دکتر آیدین تقی لو، با شماره زیر تماس بگیرید:
۰۲۱-۲۲۰۶۵۸۸۰
آیا می‌توان از راه رفتن در خواب پیشگیری کرد؟
همیشه نمی‌توانید از راه رفتن در خواب پیشگیری کنید، اما اقدامات زیر می‌توانند کمک‌کننده باشند.
- رعایت بهداشت خواب: داشتن برنامه خواب منظم، ایجاد محیطی آرام و تاریک برای خواب و پرهیز از مصرف کافئین و الکل پیش از خواب.
- مدیریت استرس: استفاده از روش‌های آرام‌سازی مانند مدیتیشن، تنفس عمیق یا فعالیت‌های آرامش‌بخش پیش از خواب.
- پیشگیری از محرک‌های احتمالی: شناسایی و کنترل عوامل تحریک‌کننده مانند کم‌خوابی یا مصرف برخی داروها.
راه‌های درمان خوابگردی
پس از تشخیص پزشک، بسته به شرایط شما معمولاً از یک یا ترکیبی از درمان‌های زیر استفاده می‌کند.
- روش‌های غیردارویی: بیداری زمان‌بندی‌شده (۱۵ تا ۳۰ دقیقه قبل از زمان معمول خوابگردی) و درمان اختلالات خواب همراه
- دارودرمانی: استفاده از داروهای خاص در موارد شدید برای کاهش دفعات.
توجه داشته باشید در دوره درمان ایمن سازی محیط مانند حذف اشیای خطرناک و قفل‌کردن درها و پنجره‌ها برای جلوگیری از آسیب‌های احتمالی اهمیت زیادی دارد.
معمولاً هر دوره خوابگردی چقدر طول می‌کشد؟
مدت هر دوره خوابگری معمولاً بین 15 تا 30 دقیقه طول می‌کشد.
در بیشتر موارد، پس از مدت کوتاهی به رختخواب بازمی‌گردبد یا دوباره به خواب عمیق فرو می‌روید. بااین‌حال، در موارد نادر، دوره‌های خوابگردی ممکن است طولانی‌تر شده و تا یک ساعت یا بیشتر ادامه پیدا کنند.
در کودکان، این دوره‌ها معمولاً کوتاه‌تر هستند، اما در بزرگسالان ممکن است پیچیده‌تر و طولانی‌تر باشند، به‌ویژه اگر با عوامل محرکی مانند استرس همراه باشند.
0 Comments