رادیولوژی مداخله‌ای یا اینترونشنال چیست؟

رادیولوژی مداخله‌ای یا اینترونشنال (Interventional radiology) به‌عنوان جراحی هدایت‌شده با تصویر شناخته می‌شود زیرا از روش‌های تصویربرداری برای هدایت تکنیک‎های پزشکی استفاده می‌کند. این روش شامل انجام طیف وسیعی از روش‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی، سی‌ تی ‌اسکن، فلوروسکوپی و ام ‌آر آی برای به دست آوردن تصاویری از داخل بدن است. رادیولوژیست مداخله ‌ای با دقت این تصاویر را برای تشخیص آسیب، بیماری و انجام طیف وسیعی از اقدامات پزشکی مداخله ‌ای تفسیر می‌کند.

این کار کمک زیادی به تخلیه دقیق اندام‌هایی با عفونت‌های بالقوه کشنده و توقف خونریزی شدید ناشی از تروما و مشکلات حین زایمان می‌کند.

مزایای رادیولوژی اینترونشنال چیست؟

به‌واقع رادیولوژی اینترونشن، نیاز به انجام جراحی باز یا لاپاراسکوپی را کاهش داده است. چراکه با وجود تصاویر دریافتی، می‌توان به نواحی تحت درمان از طریق یک لوله پلاستیکی کوچک یا یک سوزن ظریف وارد شد. بدین‌شکل، کمتر از بیهوشی عمومی استفاده می‌شود و در اغلب موارد بی‌حسی موضعی یا تجویز آرام‌بخش کافی است.

رادیولوژی مداخله‌ای برای درمان سرطان با ذرات رادیواکتیو یا شیمی‌درمانی واقعا مفید است. زیرا به پزشکان کمک می‌کند که این درمان‌ها را مستقیماً روی تومورها و نه بر روی بافت سالم اطراف آن‌ها اعمال کنند.

همچنین بیمار خطرات و عوارض جانبی کمتری را متحمل می‌شود، نیازی به بستری شدن ندارد و دوران نقاهت کوتاه‌تری را سپری می‌کند.

کاربردهای رادیولوژی مداخله‌ای چیست؟

اگرچه هنوز هم از رادیولوژی مداخله ‌ای برای رفع انسداد وریدها و شریان‌ها استفاده می‌شود، اما امروزه اغلب در زمینه تشخیص و درمان سرطان کارایی دارد. همچنین روی انجام دقیق نمونه‌برداری از اندام‌ها، روش‌هایی برای از بین بردن تومورهای سرطانی و باز کردن شریان‌های باریک یا مسدودشده موثر است. در ادامه به برخی از مهم‌ترین کاربردهای رادیولوژی اینترونشنال اشاره خواهیم کرد.

آنژیوگرافی

آنژیوگرافی از عکس‌برداری با اشعه ایکس، برای یافتن انسداد و سایر مشکلات شریان‌ها و سیاهرگ‌ها استفاده می‌کند. در این روش از یک کاتتر برای ورود به رگ خونی و رنگ کنتراست‌زا (ماده حاجب) برای مشاهده شریان یا ورید در تصویر استفاده می‌شود.

آنژیوپلاستی

در آنژیوپلاستی پزشک یک کاتتر کوچک که در نوک آن یک بالون وجود دارد را در رگ خونی قرار می‌دهد. سپس بالون را باد می‌کند تا ناحیه مسدودشده باز شود. معمولاً از این روش برای رفع گرفتگی عروق پاها، بازوها، کلیه‌ها، مغز و سایر نقاط بدن استفاده می‌شود.

استنت‌گذاری در عروق

اگر گرفتگی عروق شدید باشد، پزشک مجبور است در حین آنژیوپلاستی یک استنت نیز در داخل رگ خونی و در محل انسداد قرار دهد. سپس استنت را باز می‌کند تا انسداد رفع شود.

استنت‌گذاری در مجاری صفراوی

در این روش از استنت برای باز کردن مجاری صفراوی مسدودشده، به‌منظور خروج صفرا از کبد استفاده می‌شود.

کاتتریزاسیون ورید مرکزی

در این روش از تصویربرداری برای قرار دادن صحیح لوله‌ای در زیر پوست و داخل ورید مرکزی استفاده می‌شود. چراکه لازم است به طور مکرر از بیمار خون گرفته شود یا قرار است دارو یا مواد مغذی بیمار مستقیما وارد جریان خون او شود. معمولا برای شیمی‌درمانی یا همودیالیز انجام می‌شود.

کاتتریزاسیون برای حذف جسم خارجی

پزشک یک کاتتر را در رگ خونی قرار می‌دهد تا جسم خارجی موجود در آن را خارج کند.

امبولیزاسیون (Embolization)

پزشک عوامل موثر در انعقاد خون را از طریق کاتتر وارد رگ خونی می‌کند تا جریان خون متوقف شود.

معمولاً این کار برای کنترل خونریزی یا مسدود کردن جریان خون به ناحیه مشکل‌دار مانند آنوریسم یا تومور فیبروئید در رحم انجام می‌شود. اصولا برای هدایت به سمت فیبروئید در رحم، از عکس رنگی رحم استفاده می‌شود.

کِموامبولیزاسیون (Chemoembolization)

در این روش عوامل ضدسرطان به طور مستقیم به محل تومور تحویل داده می‌شوند. این عوامل قدرت آن را دارند که تومور را از خونرسانی محروم کنند. در حال حاضر بیشتر برای درمان سرطان‌های سیستم غدد درون‌ریز و سرطان‌های کبد استفاده می‌شود.

اَبلیشن (Ablation)

در این روش از فرکانس رادیویی، امواج مایکروویو یا تکنیک کرایو برای درمان تومورها یا وریدهای واریسی استفاده می‌شود.

گاستروستومی

اگر نتوانید غذا را از راه دهان بخورید. پزشک به کمک رادیولوژی مداخله‌ای سعی می‌کند یک لوله تغذیه را از طریق بینی وارد معده شما کند.

سونوگرافی داخل عروقی

در این روش پزشک از امواج فراصوت برای مشاهده وضعیت داخل رگ‌های خونی و یافتن مشکلات آن‌ها استفاده می‌کند.

بیوپسی سوزنی

در این روش پزشک با هدایت تکنیک‌های تصویربرداری، یک سوزن کوچک را برای نمونه‌برداری در بافت مورد نظر قرار می‌دهد. به عنوان مثال، می‌توان به بیوپسی سوزنی سینه اشاره کرد.

نصب فیلترهای IVC

در این روش پزشک یک فیلتر کوچک را در ورید اجوف تحتانی (IVC) قرار می‌دهد. این فیلتر لخته‌های خونی که ممکن است وارد ریه‌ها شوند را جذب می‌کند.

بنابراین طبق اطلاعات ذکرشده، نوع تصویربرداری و ابزارهای مورد استفاده در رادیولوژی اینترونشنال به شرایط خاص شما بستگی دارد.

جهت انجام رادیولوژی مداخله ای در مرکز تصویربرداری بیمارستان عدل تهران با مدیریت دکتر آیدین تقی لو، با شماره زیر تماس بگیرید:

جهت انجام انواع رادیولوژی در مرکز تصویربرداری بیمارستان رسالت تهران زیر نظر دکتر تقی لو، با شماره زیر تماس بگیرید: