از نظر پزشکان، طبیعی است که گهگاهی به دلایل عفونت سینوسی، تب، آلرژی، ترک کافئین، گرسنگی و استرس سردرد داشته باشید. اما اگر مدام درگیر این عارضه هستید، باید از نظر بالینی بررسی شوید. زیرا سردردهای مکرر میتوانند نشاندهنده وجود یک بیماری زمینهای باشند.
علامت اصلی سردرد احساس درد در ناحیه سر و صورت است. محققان متوجه شدهاند که از نظر علت، مدت، شدت و محل بروز درد، انواع سردرد وجود دارد که نوع تنشی یا عصبی شایعترین آنهاست.
اگرچه بیشتر سردردها خطرناک نیستند و با مصرف مسکن بهبود پیدا میکنند؛ اما لازم است پزشک علت سردردهای مزمن را ارزیابی کند.
علت بروز انواع سردرد چیست؟
محققان معتقدند که سردرد ناشی از تبادل سیگنالهایی است که بین مغز، رگهای خونی و اعصاب رخ میدهد. چراکه در طول آن، مکانیسمهای متعددی اعصاب خاصی را فعال میکنند که بر عضلات و رگهای خونی تأثیر میگذارند و باعث انقباض عضلات یا التهاب عروق میشوند. در نهایت این اعصاب سیگنالهای درد را به مغز میفرستند و باعث بروز سردرد میشوند.
سردردها اغلب به دو دسته اولیه و ثانویه تقسیم میشوند. سردرد اولیه به خودی خود و در اثر فاکتورهای محیطی زیر بروز میکند:
- خوردن بیشازحد کافئین، الکل، غذاهای تخمیر شده، گوشتهای فرآوری شده، شکلات و پنیر
- حذف وعدههای غذایی
- ننوشیدن آب کافی
- خواب زیاد یا کم
- استرس زیاد
- نگاه کردن بیشازحد به صفحه نمایش
- مواجهه با نور زیاد، بوهای قوی یا صداهای بلند
درحالیکه سردرد ثانویه نشانه وجود یک مشکل زمینهای در بدن مانند موارد زیر است:
- عفونت سینوسی حاد یا مزمن
- مشکلات بینایی
- مشکلات دندان
- عفونت گوش میانی
- کمآبی بدن
- آلرژی
- آنوریسم
- فشار خون بالا
- گلوکوم
- مشکلات مغزی مانند هیدروسفالی و تومور مغزی
- جراحت سر
- مننژیت
- سکته مغزی
انواع سردرد و علت بروز هرکدام
در بخش قبل به علت سردرد و نحوه طبقهبندی انواع آن اشاره کردیم. از یک نگاه دیگر نیز میتوان انواع سردرد را به دو دسته سردرد اپیزودیک و سردرد مزمن طبقهبندی کرد. سردردهای اپیزودیک مانند سردرد تنشی گهگاه اتفاق میافتند. درحالیکه نوع مزمن مانند میگرن پایدارتر هستند و ممکن است بیش از 15 روز در ماه رخ میدهند.
رایجترین سردردهای اولیه شامل موارد زیر هستند.
سردرد تنشی
یک احساس کسلکننده و دردناک در سرتاسر سر احساس میشود. همچنین در اطراف گردن، پیشانی یا عضلات شانه نیز ممکن است کمی درد بروز کند.
معمولاً عامل اصلی بروز آن استرس و اضطراب بیشازحد، خواب ناکافی، رژیم غذایی سخت و شنیدن صداهای بلند است.
سردرد خوشهای
معمولاً با درد شدید در یک طرف صورت و احساس سوزش در چشمها همراه است و بهصورت دورهای بروز میکند.
در طول یک دوره (خوشه)، فرد ممکن است 15 دقیقه تا 3 ساعت از روز و به شکل یک روز در میان تا هشت روز این مشکل را تجربه کند.
سردردهای خوشهای در بهار و پاییز شایعترند.
میگرن
باعث احساس یک درد شدید در عمق سر میشود. دورههای میگرن ممکن است بین 4 تا 72 ساعت طول بکشند و به طور قابل توجهی توانایی فرد را برای انجام کارهای روزمره محدود کنند.
اگرچه هنوز محققان علت دقیق انواع میگرن را کشف نکردهاند؛ اما مشخص شده است که کودکان مبتلا به آن، دارای یک والد هستند که این مشکل را تجربه کرده است.
سردرد همیکرانیا
یک درد یکطرفه با شدت متوسط است که حداقل 3 ماه به طور مداوم ادامه پیدا میکند.
به ندرت رخ میدهد و میتواند باعث قرمزی چشم و احتقان بینی شود.
سردرد تیشهای
با دردهای تیز، کوتاه و شدید همراه است که تنها چند ثانیه طول میکشند و به قسمتهای مختلف سر منتقل میشوند.
سردرد صاعقهای
نوع شدیدی است که به سرعت ایجاد میشود و در کمتر از یک دقیقه به اوج خود میرسد. بهتر است برای تسکین آن فوراً به پزشک مراجعه کنید.
کافئینی
کافئین بر جریان خون در مغز تأثیر میگذارد. بههمیندلیل، مصرف بیشازحد یا ترک ناگهانی آن میتواند باعث بروز سردرد شود.
سردرد خماری
مصرف بیشازحد الکل میتواند منجر به بروز این نوع سردرد ضرباندار شود. شدت آن به اندازه میگرن است و معمولاً در هر دو طرف سر ایجاد میشود.
سردرد بعد از ورزش
گاهی اوقات علت نوع ضرباندار در دو طرف سر، ورزش و فعالیت بدنی شدید است. زیرا باعث افزایش جریان خون در جمجمه میشوند.
معمولاً این نوع درد در عرض چند دقیقه یا چند ساعت برطرف میشود.
از شایعترین سردردهای ثانویه میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
سردرد ناشی از آلرژی یا سینوسی
گاهی در اثر واکنش آلرژیک یا عفونت سینوس رخ میدهد. در این شرایط، درد ناشی از آن اغلب در ناحیه سینوس و جلوی سر متمرکز میشود.
معمولاً افراد مبتلا به آلرژی مزمن فصلی یا سینوزیت، مستعد ابتلا به آن هستند. گاهی نیز علت سردرد کودکان محسوب میشود.
هورمونی
خانمهای جوان ممکن است در اثر نوسانات هورمونی چرخه قاعدگی یا مصرف قرصهای ضد بارداری، دردهایی را در ناحیه سر تجربه کنند. سردردهای مرتبط با چرخه قاعدگی به عنوان میگرن قاعدگی نیز شناخته میشوند. معمولاً 3 روز قبل و بعد از پریودی و در دوران تخمکگذاری رخ میدهند.
سردرد ناشی از فشار خون بالا
فشار خون بالا میتواند باعث بروز درد در هر دو طرف سر شود. این وضعیت اورژانسی باید با کاهش فشار خون به سرعت باید کنترل شود.
سردرد ناشی از مصرف بیشازحد مسکنها
این نوع از سردرد که به عنوان سردرد برگشتی نیز شناخته میشود، میتواند مانند نوع تنشی باشد یا احساس درد شدیدتری مانند میگرن داشته باشد.
اگر به طور مدام از مسکنها مانند استامینوفن، ایبوپروفن و غیره استفاده میکنید، احتمالاً در معرض خطر بروز آن هستید.
درد پس از ضربه به سر
معمولاً شبیه سردردهای تنشی یا میگرنی است و اغلب به مدت 6 تا 12 ماه پس از ضربه به سر، ادامه پیدا میکند.
سردرد نخاعی
اغلب ناشی از کاهش فشار مایع مغزی نخاعی بعد از پونکسیون کمری است. در عرض 2 تا 3 روز شروع میشود، اما میتواند چندین ماه ادامه پیدا کند.
جهت انجام انواع تصویربرداری در مرکز تصویربرداری بیمارستان عدل تهران با مدیریت دکتر آیدین تقی لو، با شماره زیر تماس بگیرید:
۰۲۱-۲۲۰۶۵۸۸۰
نحوه تشخیص نوع سردرد
پزشک برای تشخیص نوع سردرد، ابتدا سوالاتی مانند موارد زیر در مورد علائم شما میپرسد:
- چه تعداد روز از ماه سردرد دارید؟
- معمولا سردرد شما چقدر شدید است؟
- علاوهبر درد در ناحیه سر مشکلات دیگری نیز دارید؟
- احساس میکنید چه عواملی محرک بروز سردرد شما هستند؟
در این حین، مهم است به پزشک خود اطلاع دهید که چگونه این درد بر زندگی روزمره، خانواده، کار و فعالیتهای شما تأثیر گذاشته است.
در بیشتر موارد، نیازی به انجام هیچ آزمایشی نیست. اما اگر پزشک شما به وجود مشکلات زمینهای مشکوک شود، ممکن است از شما بخواهد که یک یا چند مورد از تستهای زیر را انجام دهید:
- معاینه چشم توسط چشم پزشک
- آزمایش خون برای بررسی چربی و قند خون و شمارش کامل سلولهای خونی
- سی تی اسکن سر یا ام آر آی مغزی
- پونکسیون کمری
خوشبختانه مراکز تصویربرداری دکتر تقیلو با برخورداری از امکانات ویژه، شامل نورولوژیستهای متخصص و دستگاههای فوق پیشرفته، قابلیت انجام انواع روشهای تصویربرداری پیشرفته عصبی را دارد. میتوانید از خدمات آن برای تشخیص دقیق نوع سردرد خود استفاده کنید.
0 Comments