طیف ‌سنجی تشدید مغناطیسی که به‌صورت مخفف ام ار اسپکتروسکوپی (MR Spectroscopy) یا ام ار اس (MRS) نام دارد؛ یک ابزار تشخیصی پیشرفته برای بررسی فعالیت متابولیک اندام‌ها است. اغلب از این روش غیرتهاجمی برای بررسی وضعیت مغز و ستون فقرات استفاده می‌شود. زیرا اطلاعات دقیقی از مشکلات عصبی ارائه می‌دهد.

در اصل ام ار اس، به تصویربرداری رزونانس مغناطیسی یا همان ام آر آی مربوط می‌شود. زیرا از همان دستگاه برای تصویربرداری تشخیصی استفاده می‌کند. البته با این تفاوت که به‌جای اندازه‌گیری جریان خون، غلظت متابولیت‌ها و مواد شیمیایی خاص مانند انتقال‌دهنده‌های عصبی را اندازه‌گیری می‌کند. به‌همین‌دلیل، قابلیت ارزیابی تغییرات بیوشیمیایی در بافت‌های مختلف بدن را دارد.

ام ار اسپکتروسکوپی مغز چیست؟

در حال حاضر، ام ار اسپکتروسکوپی مغز یک تست تشخیصی برای اندازه‌گیری متابولیسم و تغییرات شیمیایی مغز، به‌ویژه در شرایط وجود تومورها است. چراکه می‌تواند ترکیب شیمیایی بافت طبیعی مغز را با بافت غیرطبیعی تومور مغز مقایسه کند. البته از این آزمایش می‌توان برای تشخیص تغییرات بافتی در شرایط سکته مغزی و صرع نیز استفاده کرد.

ام ار اسپکتروسکوپی مغز کاربردهای گسترده‌ای در پزشکی دارد و اغلب توسط محققان و پزشکان در زمینه انکولوژی و مطالعات فیزیولوژیکی عمومی انجام می‌شود.

در چه شرایطی پزشک ام ار اسپکتروسکوپی مغز را تجویز می‌کند؟

بهتر است بدانید که ام ار اس مغز علاوه‌بر ارائه تصاویر واضح و دقیق، شیمی بافت مغز را نیز بررسی می‌کند. در واقع، این تکنیک با اندازه‌گیری تغییرات مولکولی و متابولیکی که در مغز رخ می‌دهند، اطلاعات ارزشمندی در مورد موارد زیر ارائه می‌دهد:

• میزان تکامل و پیری مغز
• وجود یا عدم وجود تومور و تغییرات تومورهای مغزی
• افتراق بین انواع تومور مغزی
• میزان پیشرفت بیماری آلزایمر
• تشخیص قطعی اسکیزوفرنی، اوتیسم و ​​سکته مغزی

از نظر پزشکان، ازآنجایی‌که mrs مغز یک روش غیرتهاجمی و ایمن است. برای بررسی سیر طبیعی مشکلات و اختلالات مغزی یا میزان پاسخ بافت مغز به روند درمان، روش ایده‌آلی محسوب می‌شود.

نحوه انجام آزمایش ام ار اس مغز چگونه است؟

برای انجام این آزمایش از همان دستگاه اسکنر ام آر آی که مجهز به میدان‌های مغناطیسی قوی و امواج رادیویی است، استفاده می‌شود. در نتیجه نیازی به قرار گرفتن بیمار در معرض پرتوهای یونیزان نیست.

ممکن است برای بهبود تصاویر، پزشک معالج دستور تزریق داخل وریدی ماده حاجب گادولینیم را داده باشد.

ابتدا رادیولوژیست به شما کمک می‌کند که روی تخت متحرک دستگاه دراز بکشید و سر خود را روی تکیه‌گاه آن قرار دهید. ازآنجایی‌که قرار است در طی ام ار اسپکتروسکوپی مغز، علاوه‌بر ارائه تصاویر متابولیسم و میزان تغییرات بیوشیمیایی مغز نیز بررسی شود، یک دستگاه مخصوص به نام «کویل» در اطراف سر شما قرار داده می‌شود. این دستگاه قابلیت ارائه واضح‌ترین تصویر از منطقه‌ای که روی آن قرار گرفته است را دارد.

اصولا رادیولوژیست نتایج را تجزیه‌و‌تحلیل می‌کند و تفسیر نهایی را در قالب یک گزارش برای پزشک معالج ارسال می‌کند. ازآنجایی‌که برنامه‌های درمانی را می‌توان تنها براساس این نتایج استوار کرد، مهم است که نتایج تا حد امکان دقیق تفسیر شوند.

آزمایش ام آر اس مغز چقدر طول می‌کشد؟

ام ار اس مغز به بررسی و دقت نظر خاصی روی تومور یا سایر انواع ضایعه مغزی نیاز دارد. به‌همین‌دلیل، معمولاً کمی بیشتر از ام آر آی مغز طول می‌کشد. در طی آزمایش ممکن است از شما خواسته شود که برای مدت کوتاهی نفس نکشید. بعد از انجام این آزمایش می‌توانید به منزل بازگردید و فعالیت‌های روزانه خود را از سر بگیرید.

مزایای ام ار اس مغز چیست؟

به طور کلی، mrs مغز می‌تواند غلظت متابولیت‌ها را در بافت تصویربرداری‌شده شناسایی کند.

در واقع این روش با اندازه‌گیری فرکانس متابولیت‌های مختلف در مغز و نمایش نتایج در قالب یک نمودار، کمک می‌کند تا رادیولوژیست بتواند با مقایسه آن‌ها با وضعیت فرکانس‌ها در بافت طبیعی مغز، نوع بافت موجود را تعیین کند.

به‌همین‌دلیل، درحالی‌که ام آر آی تنها می‌تواند محل، شکل و اندازه تومور را نشان دهد؛ ام ار اسپکتروسکوپی مغز اطلاعات بیشتری در مورد فعالیت سلولی و متابولیک رخ‌ داده در تومور و میزان تهاجمی (بدخیم) بودن آن ارائه می‌دهد.

در موارد خاص، mrs مغز می‌تواند به تمایز بین بافت تومور و بافت التهابی یا مُرده کمک کند. این اطلاعات برای ارزیابی نحوه پاسخ بدن به روند درمان تومور مغزی بسیار اهمیت دارند.

مطمئنا از مزایای ام آر اسپکتروسکوپی مغز برای تشخیص دقیق‌تر سایر اختلالات مغز مانند سکته مغزی، صرع و غیره نیز می‌توان بهره برد.

جهت انجام ام آر اسپکتروسکوپی مغز در مرکز تصویربرداری بیمارستان عدل تهران زیر نظر دکتر آیدین تقی لو، با شماره زیر تماس بگیرید: