مغز انسان از رگهای خونی بیشماری تشکیل شده است که عدم عملکرد صحیح آنها میتواند به مشکلات بسیاری مانند سکته مغزی منجر شود. آنوریسم مغزی یکی از شایعترین مشکلاتی است که در رگهای خونی موجود در مغز بروز میکند. در هنگام وقوع این مشکل، خون مانند یک برآمدگی از رگها آویزان میشود و در صورت پارگی میتواند مشکلات زیادی زیادی را ایجاد کند.
آنوریسم مغزی چیست؟
آنوریسم مغزی یک اصطلاح پزشکی است که به برآمده شدن خون در رگهای مغز میگویند. آنوریسم در رگهای مغز را میتوانیم به میوه درختی تشبیه کنیم که از ساقه آویزان است. این مشکل زمانی رخ میدهد که جریان خون به دیواره عروق خونی فشار میآورد.
آنوریسم مغزی اغلب داخل جمجمه در قسمتی که با اسم فضای زیر عنکبوتیه نامیده میشود، شکل میگیرد. تا هنگامیکه رگها پاره نشده باشد با علائم خاصی روبرو نیست، اما به محض پارگی موجب خونریزی یا سکته هموراژیک میشود که به آن خونریزی زیر عنکبوتیه میگویند.
علت آنوریسم مغز چیست؟
اصلیترین علت آنوریسم مغزی، نازک شدن دیوارههای سرخرگهای مغز است.
برخی از ناهنجاریهای مادرزادی که دیواره شریانها را درگیر میسازند نیز از عوامل ایجاد کننده آنوریسمهای مغزی محسوب میشوند. از دیگر علل میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- فشار خون بالا
- ژنتیک
- مشکلات کلیوی
- سیگار کشیدن
- مصرف الکل و مواد مخدر
- افزایش سن
- جنسیت زن
- سندروم مارفان
- سندروم اهلر- دانلوس
انواع آنوریسم مغزی
آنوریسمهای مغزی دارای انواع مختلفی است که در ادامه به معرفی آنها میپردازیم.
ساکولار یا آنوریسم توت
ساکولار یا آنوریسم توت از نظر ظاهری به توتی که از ساقه آویزان شده شباهت دارد. این آنوریسم مانند یک کیسه گرد و پرخون از رگها آویزان میشود و اغلب در قاعده مغز شکل میگیرد.
آنوریسم دوکی شکل
ظاهری شبیه به سوسیس دارد و در طرفین رگهای خونی ایجاد میشود و بهسختی پاره میشود.
آنوریسم قارچی
این نوع بهدلیل عفونت باکتریایی در رگهای خونی مغز بوجود میآید، چراکه عفونت میتواند دیواره سرخرگ را ضعیف کند. این آنوریسم اغلب با آنتی بیوتیک درمان میشود، اما در صورت پارگی به جراحی نیاز دارد.
علائم آنوریسم مغزی
بهطورکلی، علائم را میتوانیم در دو دسته قبل از پاره شدن و بعد از پارگی قرار دهیم. در ادامه به علائم هریک از آنها اشاره میکنیم.
علائم پاره شدن آنوریسم مغزی
- سردرد ناگهانی و بسیار شدید
- حالت تهوع
- درد و گرفتگی گردن
- افتادگی پلک
- ضعف
- بیحسی
- درد پلک و پشت چشم
- تشنج
- عدم تحمل روشنایی
علائم آنوریسم پاره نشده
اغلب علائم خاصی ندارد، اما در صورت بزرگ شدن با نشانههای زیر همراه است:
- سردرد
- تغییر بینایی
- بزرگ شدن مردمکها
- گزگز سر و صورت
- تشنج
- درد چشم
روشهای تشخیص آنوریسم مغزی
در بیشتر مواقع، آنوریسم مغزی پاره نشده بهطور اتفاقی و طی تصویربرداری از مغز تشخیص داده میشود؛ زیرا این مشکل علائم خاصی ندارد. مهمترین روشهایی که برای تشخیص این بیماری بکار میرود عبارتند:
سی تی اسکن
اولین روش تشخیصی که برای آنوریسم مغزی بکار میرود؛ سی تی اسکن مغز است. در این روش از اشعه ایکس و دستگاه مخصوص برای ایجاد تصاویر دقیق و سه بعدی از مغز استفاده میشود.
برخی اوقات پزشکان برای تشخیص میزان، اندازه، محل و شکل جریان خون در شریان مغزی، سی تی آنژیوگرافی عروق مغزی را توصیه میکنند.
ام آر آی
در ام آر آی مغز از امواج رادیویی برای ایجاد تصاویر بسیار دقیق از مغز استفاده میشود. اگر پزشک بهدنبال عکسهای دقیقتر از شریانهای مغز باشد، ام آر آنژیوگرافی مغز را بکار میگیرد.
آنژیوگرافی مغزی
در این روش، یک لوله نازک بهنام کاتتر از رگهای کشاله ران یا دست وارد بدن میشوند و در محل مناسب قرار میگیرند. سپس، یک رنگ مخصوص به کاتتر تزریق میشود؛ این رنگ با حرکت در شریانها نقاط ضعفی مانند آنوریسم را تشخیص میدهد.
تجزیه و تحلیل مایع مغزی نخاعی
مایع نخاع، موادی محسوب میشوند که مغز و نخاع را احاطه کرده است؛ در این آزمایش، میزان مایع مغزی نخاعی اندازهگیری میشود. پزشکان با تجزیه و تحلیل نتایج آزمایش مایع مغزی نخاعی به وجود خونریزی در اطراف مغز پی میبرند.
جهت تشخیص دقیق انواع مشکلات مغزی در مرکز تصویربرداری بیمارستان عدل تهران با مدیریت دکتر آیدین تقی لو، با شماره زیر تماس بگیرید:
۰۲۱-۲۲۰۶۵۸۸۰
مراقبت و درمانهای لازم
روشهای درمان آنوریسم مغز اغلب شامل موارد زیر است:
- برش میکروسکولار: در این جراحی با ایجاد سوراخی کوچک در جمجمه و با کمک ابزارهایی مانند میکروسکوپ یک گیره فلزی به ناحیه آنوریسم وصل میکنند تا از ورود جریان خون به داخل آن جلوگیری شود.
- سیم پیچی آندوواسکولار یا قطع جراحی: در این روش از یک کاتتر برای قرار دادن یک سیم پیچ کوچک با سیم نرم داخل رگ برآمده استفاده میکنند. این فرایند با ایجاد لخته از ورود خون به رگ پیشگیری میکند.
- استنتهای انحرافی: با کمک کاتتر، یک لوله مشبک در رگهای خونی حاوی آنوریسم قرار میگیرد تا جریان خون منحرف شود.
- دستگاه وب: در این روش با کمک کاتتر وسیلهای به اسم وب در رگ قرار داده میشود. این وسیله راه وارد شدن خون به داخل رگ حاوی آنوریسم را مسدود میکند.
- دارودرمانی: برای درمان آنوریسم مغزی پاره شده داروهای ضد تشنج، داروهای مسدود کننده کانالهای کلسیم و شانت نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
خطرات و عوارض آنوریسم مغزی بر زندگی فرد
با پاره شدن آنوریسم مغزی، خطرات زیادی جان فرد را تهدید میکند. در صورت پارگی آنوریسم، خونریزی تنها چند ثانیه بهطول میانجامد اما میتواند فشار داخل جمجمه را افزایش دهد و سلولهای مغز را از بین ببرد. آنوریسم پاره شده در معرض خونریزی مجدد قرار دارد که آسیب بیشتری به مغز میرساند.
از دیگر مشکلاتی که این برآمدگی ایجاد میکند تنگ شدن عروق خونی است که عامل سکته مغزی محسوب میشود. همچنین، آنوریسمها به مسدود شدن حرکت مایع اطراف نخاع منجر میشوند و باعث افزایش فشار مغز میشوند.
همچنین این اختلال در کاهش سطح سدیم خون که به آسیب دائمی در مغز منجر میشود، نیز نقش دارد.
سعی کنید در صورت مشاهده علائم آن، سریعاً به پزشک مراجعه کنید.
0 دیدگاه