مشکلات گوارشی از شایع‌ترین بیماری‌ها محسوب می‌شوند؛ تشخیص به‌موقع آن‌ها نقش مهمی در درمان و پیشگیری از عوارض جدی دارد. معده به‌عنوان یکی از بخش‌های اصلی دستگاه گوارش در معرض بیماری‌های مختلف قرار دارد که گاهی علائم آن‌ها پنهان یا مشابه سایر مشکلات جسمی هستند. در چنین شرایطی، استفاده از روش‌های تصویربرداری دقیق و کم‌خطر مسیر تشخیص و درمان را کوتاه‌تر می‌کند. سونوگرافی معده یکی از روش‌های تشخیصی است که جایگاه ویژه‌ای در شناسایی مشکلات این ناحیه از بدن دارد.
سونوگرافی معده چیست؟
سونوگرافی معده یک روش تصویربرداری پزشکی است که با استفاده از امواج صوتی فرکانس بالا، شکل، اندازه، ساختار و حرکات داخل معده را بررسی می‌کند. این روش بدون درد انجام می‌شود و برای تشخیص مشکلاتی مانند التهاب معده، زخم، توده و بسیاری بیماری‌های گوارشی به‌کار می‌رود.
در این تکنیک، ابتدا پروب دستگاه اولتراسوند روی بخش بالایی شکم قرار داده می‌شود. در ادامه، امواج صوتی ساطع‌شده پس از بازتاب از معده به تصویر تبدیل می‌شوند. این تصاویر به پزشک امکان می‌دهند وضعیت داخلی معده را با دقت ارزیابی کند.
کاربردهای سونوگرافی معده و روده
- تشخیص دردهای شدید یا طولانی‌مدت در بخش فوقانی شکم یا معده که علت مشخصی برای آن پیدا نشده است.
- شناسایی علل بروز سو هاضمه، نفخ، احساس سیری سریع یا سنگینی معده بعد از خوردن غذا
- بررسی وجود زخم معده
- تشخیص بیماری‌هایی مانند رفلاکس معده
- شناسایی توده‌ها و ضایعات غیرطبیعی
- تشخیص بیماری‌هایی مانند گاستریت (التهاب معده) یا سایر التهاب‌ها و عفونت‌های مرتبط
مزایای سونوگرافی معده
مهم‌ترین مزایای سونوگرافی معده و روده شامل موارد زیر هستند:
غیرتهاجمی بودن
سونوگرافی معده و روده بدون نیاز به برش، جراحی و تزریق به بدن انجام می‌شود. همین ویژگی باعث شده بیماران بدون نگرانی از درد یا آسیب جدی بتوانند این روش را انجام دهند.
راحتی بیمار
گاهی اوقات در حین انجام اسکن کمی فشار از سمت پروب دستگاه احساس شود، اما این فشار کوتاه‌مدت است. بنابراین، بیمار تجربه‌ای نسبتاً راحت و بدون استرس خواهد داشت.
دسترسی آسان و مقرون‌به‌صرفه بودن
دستگاه‌های سونوگرافی در اکثر مراکز درمانی موجود هستند و انجام این تصویربرداری نسبت به روش‌هایی مانند سی تی اسکن یا ام آر آی، هزینه کمتری دارد. به همین دلیل، بیماران به راحتی می‌توانند به این خدمت پزشکی دسترسی پیدا کنند.
ایمنی بالا
سونوگرافی معده از امواج صوتی استفاده می‌شود؛ این ویژگی باعث شده این روش حتی برای زنان باردار و کودکان نیز بی‌خطر باشد. البته بهتر است قبل از انجام آزمایش حتماً پزشک خود را مطلع سازید.
دقت در نمایش بافت‌های نرم
سونوگرافی جزئیات بافت‌های نرم را با وضوح بالایی نشان می‌دهد؛ بافت‌هایی که در تصویربرداری‌هایی مانند رادیوگرافی به سختی قابل مشاهده هستند.
تصویربرداری زنده
این روش امکان مشاهده زنده داخل معده و جریان مایعات را فراهم می‌کند. به‌همین دلیل، پزشکان برای روش‌هایی مانند نمونه برداری از سونوگرافی برای هدایت دقیق استفاده می‌کنند.
برای سونوگرافی معده باید ناشتا بود؟
بله؛ بیمار برای انجام سونوگرافی معده باید بین ۸ تا ۱۲ ساعت قبل از آن ناشتا باشد.
علت این مورد آن است که معده خالی امکان مشاهده دقیق‌تر دیواره‌ها، محتویات و هرگونه ناهنجاری مانند زخم، توده یا التهاب را فراهم می‌کند. اگر معده پر باشد یا تازه غذا خورده باشید، هوا و مواد غذایی تصویر سونوگرافی را مخدوش می‌کنند و تشخیص را دشوار می‌سازند.
جهت انجام انواع سونوگرافی و رزرو وقت می‌توانید از طریق لینک زیر اقدام کنید:
مراحل انجام سونوگرافی معده و روده
- در ابتدا بیمار به پشت روی تخت دراز می‌کشد. در برخی موارد، پزشک از بیمار می‌خواهد کمی به پهلو یا شکم بچرخد تا معده از زوایای مختلف بررسی شود.
- ژل مخصوص روی سطح پوست ناحیه فوقانی شکم (محل قرارگیری معده) زده می‌شود. این ژل به انتقال بهتر امواج صوتی کمک می‌کند.
- تکنسین یا پزشک، پروب سونوگرافی را روی پوست حرکت می‌دهد تا تصاویر مختلف معده و اطراف آن ثبت شود.
- تصاویر روی مانیتور در لحظه نمایش داده می‌شوند و پزشک می‌تواند حرکت معده، اندازه دیواره‌ها، محتویات داخل معده و وجود هرگونه ناهنجاری را بررسی کند.
عوارض و خطرات سونوگرافی معده
همان طور که اشاره کردیم، سونوگرافی معده و روده مانند سونوگرافی لگن و سایر نواحی بدن، روشی ایمن و بی‌خطر محسوب می‌شود.
تنها موردی که ممکن است برای برخی از افراد مشکلاتی ایجاد کند؛ حساسیت به ژل سونوگرافی است. این مورد به‌صورت قرمزی و التهاب روی پوست خود را نشان می‌دهد که اغلب بعد از چند روز از بین می‌رود.
سونو معده چه مراقبت هایی داره
سلام وقتتون بخیر
نیاز به مراقبت ویژه ای ندارد. باید تمامی توصیه های پزشک خود را رعایت کنید. همین طور برای انجام سونوگرافی معده باید بین ۸ تا ۱۲ ساعت قبل از آن ناشتا باشید.