سردرد پشت سر از جمله شایع‌ترین انواع دردهای ناحیه سر و گردن محسوب می‌شود که از احساس سنگینی خفیف تا دردی تیز و مداوم متغیر است. درد پشت سر به‌دلایل مختلفی مانند گرفتگی عضلات گردن، مشکلات ستون فقرات گردنی، فشار خون بالا، استرس یا حتی وضعیت نامناسب بدن هنگام نشستن و خوابیدن بروز می‌کند.

بسیاری از افراد درد‌ پشت سر را موقتی و بی‌اهمیت تلقی می‌کنند، اما گاهی اوقات این مشکل می‌تواند نشانه‌ای از یک بیماری جدی‌تر باشد.

درد پشت سر نشانه چیست؟

درد پشت سر می‌تواند علت‌های متفاوتی داشته باشد؛ به‌همین دلیل، به یک بیماری مشخص محدود نمی‌شود. در بسیاری از موارد این نوع درد به‌دلیل عواملی مانند سردرد تنشی، استرس، کمبود خواب یا وضعیت نادرست بدن بروز می‌کند.

گاهی هم علت آن مشکلاتی مانند میگرن، آرتروز گردنی، دیسک گردن و نورالژی اکسیپیتال (تحریک اعصاب پشت گردن) است.

آیا درد پشت سر خطرناک است؟

سردرد پشت سر اغلب اوقات خطرناک نیست و ناشی از عوامل ساده‌ای مانند استرس، آپنه خواب و خستگی است؛ اما اگر این درد شدیدتر از حالت عادی باشد یا به‌مرور زمان بدتر شود باید آن را جدی بگیرید.

علاوه‌بر این، اگر سردرد با علائمی مانند تب و سفتی گردن، تغییرات ناگهانی در خلق‌وخو، اضطراب شدید و غیرقابل کنترل، اختلال در گفتار مانند لکنت یا ضعف کلام، یا دردهای بسیار شدید و غیرقابل تحمل همراه باشد، بهتر است برای بررسی بیشتر به پزشک متخصص مراجعه کنید.

دلایل بروز سردرد پشت سر

همان‌طورکه اشاره کردیم، درد پشت سر و گردن به‌دلایل مختلفی رخ می‌دهند که برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

سردرد تنشی

سردرد تنشی شایع‌ترین دلیل درد در‌ ناحیه پشت سر است که معمولاً با درد در ناحیه پیشانی یا پشت سر بروز می‌کند و از نیم ‌ساعت تا چند روز طول می‌کشد.

عواملی مانند استرس، خستگی و کمبود خواب از عوامل تشدیدکننده آن هستند.

میگرن

درد اغلب از یک سمت سر شروع می‌شود، از شقیقه‌ها عبور می‌کند و به پشت سر می‌رسد.

این نوع سردرد اغلب با حالت تهوع، استفراغ، درد ضربان‌دار شدید، حساسیت به نور یا صدا و حتی آبریزش چشم همراه است.

سردرد خوشه‌ای

سردرد خوشه ‌ای هرچند نادر است، اما در صورت بروز شدت بسیار بالایی دارد. این سردردها در بازه‌های زمانی مشخص ایجاد می‌شوند و ممکن است هفته‌ها یا ماه‌ها ادامه یابند.

وضعیت نامناسب بدن

نشستن یا ایستادن نادرست، گردن و شانه‌ها را دچار گرفتگی می‌کند و باعث درد مبهم و ضربان‌دار در پایین جمجمه می‌شود.

آرتروز گردنی

التهاب مفاصل گردن به سردردهای آرتروزی می‌انجامد؛ این درد با حرکت دادن گردن تشدید می‌‌شود و بیشتر در پشت سر و گردن بروز می‌کند.

سردرد گردنی (سرویکوژنیک)

آسیب یا فتق دیسک گردن دلیل این درد است که از پشت سر شروع می‌شود و تا شقیقه‌ها و پشت چشم‌ها گسترش می‌یابد.

سردرد ناشی از کاهش فشار مایع نخاعی

نشت مایع مغزی نخاعی در اثر آسیب یا عمل جراحی، سردردهای ناگهانی یا مداومی ایجاد می‌کند.

نورالژی اکسیپیتال

در این وضعیت، اعصاب پشت گردن تا پشت سر تحریک می‌شوند و دردی تیرکشنده یا ضربان‌دار ایجاد می‌کنند.

بیماری ام اس

بیماری ام اس نیز می‌تواند به درد در ناحیه پشت سر منجر شود. این مورد زمانی ایجاد می‌شود که نخاع گردنی به‌دلیل بیماری آسیب دیده باشد.

بیشتر بخوانید: انواع سردرد

می‌توان از بروز درد پشت سر و گردن پیشگیری کرد؟

تا حدود زیادی بله؛ برای پیشگیری از سردرد پشت سر می‌توانید از روش‌های زیر‌ کمک بگیرید:

• در زمان نشستن پشت میز یا کار با تلفن همراه، گردن و شانه‌ها را صاف نگه دارید و از قوز کردن یا خم‌کردن طولانی‌مدت سر خودداری کنید.
• انجام تمرین‌های آرام‌سازی، مدیتیشن، یوگا یا نفس‌کشیدن عمیق به کاهش تنش‌های عضلانی و پیشگیری از سردردهای تنشی کمک می‌کند.
• خواب شبانه باکیفیت و در ساعات مشخص به کاهش احتمال سردردهای مکرر کمک می‌کند.
• نوشیدن آب کافی در طول روز از عوامل مهم جلوگیری از سردرد به‌ویژه در هوای گرم یا فعالیت بدنی است.
• ورزش سبک تا متوسط مانند پیاده‌روی، شنا یا حرکات کششی گردن و شانه‌ها گردش خون را بهبود می‌دهد و از گرفتگی عضلات جلوگیری می‌کند.

راه‌های درمان سردرد پشت سر

بیشتر سردردهای پشت سر، گردن و گوش را می‌توان با روش‌های خانگی یا مسکن‌های تجویزی پزشک کاهش داد. اما اگر سردرد‌ها شدید، طولانی یا مکرر باشند، باید به پزشک متخصص مراجعه کنید تا وجود بیماری‌های جدی مانند تومور مغزی بررسی شود.

درد ناشی از آرتروز گردن

استفاده از داروهای ضدالتهاب تجویزی به‌همراه گرمادرمانی به کاهش التهاب و درد کمک می‌کند.

درد ناشی از دیسک گردن

فیزیوتراپی، انجام حرکات کششی ملایم، تزریق دارو در فضای اپیدورال برای کاهش التهاب و در موارد شدید، جراحی برای درمان این نوع سردرد پیشنهاد می‌شود.

درد ناشی از سردردهای تنشی

درد پشت سر و گوش ناشی ناشی از این مورد معمولاً با مسکن‌های ساده تجویزی پزشک تسکین پیدا می‌کنند.

درد ناشی از میگرن

برای درمان این درد، داروهای تجویزی مخصوص میگرن توسط پزشک ارائه می‌شود؛ اما میزان اثر آن‌ها در افراد مختلف، فرق می‌کند.

درد ناشی از نورالژی اکسیپیتال

ترکیبی از گرما درمانی، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)، ماساژ، فیزیوتراپی و شل‌کننده‌های عضلانی در کاهش درد پشت سر که براثر نورالژی اکسیپیتال ایجاده شده است، موثر هستند.

جهت تشخیص انواع دردهای پشت سر، گردن و گوش می‌توانید به صورت آنلاین نوبت خود را از مراکز تصویربرداری دکتر تقی لو دریافت کنید: